RAPA NUI

IMIĘ

JAVIER, hiszpańskie miano, z którym wciąż nie do końca się utożsamia, nadane mu przez jego protektora; MOAI, jego osobiste, prawdziwie rapanujskie imię, czerpiące z kultury i wierzeń Wyspy Wielkanocnej.

NAZWISKO

RODRIGUEZ, znowu po starszym bracie, przejęte mimowolnie, kiedy dołączał do rodziny; MATU’A, nazwisko, którego prawie już nie używa, ale które przypomina mu o jego dziedzictwie.

• KORD, krótkie ostrze, przypominające sztylet, o lekko zakrzywionej głowni. Ma drewnianą rękojeść, na której Javier wyrył kilka znaków w swoim ojczystym piśmie, rongorongo. I w sumie tylko do takiego typu celów używa tego ostrza – służy mu ono głównie do ogólnie pojętego rzemiosła, w szczególności do rzeźbienia figurek. Chociaż, o czym lepiej się nie przekonywać, nie pozwala, żeby klinga stępiała.
  
• RAPIER, długa, stosunkowo cienka broń, za którą na statku pirackim zapewne by Javiera wygwizdali. Nie jest to bowiem żaden kordelas o grubej, ciężkiej klindze, ani topór, który jest w stanie gruchotać kości… cóż, jest to jednak broń, przez którą zbyt zuchwali piraci szybko pożegnali się z życiem. Ostrze, mimo że długie, nie jest łamliwe, jest za to paskudnie ostre i, w rękach doświadczonego fechmistrza, szybkie. Rękojeść tego egzemplarza jest karbowana, a jelec ozdobnie wygięty.
  
• PISTOLET SKAŁKOWY, kolejna krótka, ale zabójcza broń, o zasięgu nawet do pięćdziesięciu metrów. Mniejsze obrażenia nadrabia większą celnością i skutecznością.
  
• REIMIRO, miniaturowa wersja, noszona przez Javiera na szyi, na łańcuszku. Niegdyś ozdoba noszona przez kobiety na Rapa Nui, teraz przypomina mu o jego korzeniach i jest zdecydowanie najważniejszą pamiątką, jaką posiada.
  

Tangata manu, ‘ariki, te pito o te henua… o sobie myśli różnie, jako domniemany potomek rodu Hotu Matui. Przesada? Rzeczywiście, dość spora, ale Moai jest przekonany o swoim arystokratycznym pochodzeniu. Wygląda jednak na to, że jego zapomniany ród nikogo nie obchodzi, co więcej, że już dawno wyginął… tak więc Javier, jeśli chodzi o hierarchię, występuje pod rangą ŁOWCY GŁÓW - konkretniej jest prawą ręką Jose Rodrigueza i zwykle człowiekiem od brudnej roboty.

Wystarczy jeden rzut oka na mapę Wyspy Wielkanocnej, aby stwierdzić pierwszy i chyba najbardziej rzucający się w oczy fakt, jeśli chodzi o Javiera – jest mały. I nie chodzi tu o to, że jest niski (chociaż zwykle każdy przerasta go co najmniej o głowę) – mowa tu raczej o jego drobnej, filigranowej budowie. Jego wątłość i kruchość aż bije po oczach – na wystających obojczykach, żebrach i innych kościach można by się uczyć anatomii. Nie oznacza to wcale, że jest jakoś specjalnie słaby, w końcu wygląd nieraz potrafi mylić, ale faktem jest, że na jego budowie odbiło się dużo dość nieprzyjemnych przeżyć – liczne choroby, długotrwały głód, a także, jeśli brać pod uwagę całą wyspę, susze, wybuchy wulkanu, katastrofy ekologiczne, plagi szczurów i inne tym podobne atrakcje. Obecnie na Rapa Nui przyjeżdża też mnóstwo turystów, którzy, według jednej z prognoz, do 2020 roku mają szansę nawet zadeptać biedną wyspę w całości. Zostawiają też po sobie góry śmieci, które zatruwają wody gruntowe. Nic więc dziwnego, że Javier wygląda na chorowitego – jest taki.

Pejzaż Wyspy Wielkanocnej jest, delikatnie mówiąc, surowy – niemal całkowicie pozbawiony drzew, zdaje się składać jedynie z kamieni i szorstkiej trawy. Wybrzeża również są skaliste i niedostępne. Odbija się to oczywiście na fizjonomii Javiera – jego skóra jest gładka, bez żadnych piegów, o równomiernym odcieniu, a rysy twarzy, w tym kości policzkowe i podbródek, są dość ostro wyrzeźbione. Można by nawet powiedzieć, że bije z nich pewna surowość i nieprzystępność.

Sama wyspa jest pochodzenia wulkanicznego i w większej części składa się właśnie z ciemnych, wulkanicznych skał – i właśnie do ich koloru można by porównać kolor włosów Javiera, chociaż gdyby nie silić się na żadne górnolotne porównania, to można by stwierdzić, że są po prostu czarne, albo chociaż bardzo ciemne. Ale to by było zbyt proste. Dość długie kosmyki często opadają mu na twarz, oczywiście gdy nie nosi ich pod czapką. A w jego przypadku nakrycia głowy to coś, o czym warto wspomnieć, ponieważ wiąże się z nimi pewna dość osobliwa obsesja. Mianowicie kiedy po raz pierwszy marynarze z europejskiej ekspedycji zawitali na Wyspę Wielkanocną, tubylcy wprost rzucili się na nich, aby odebrać im kapelusze (powodując tym samym otwarcie ognia w ich kierunku i swoją nieuchronną śmierć, ale mniejsza z tym.) Były one bowiem bardzo cenne dla wyspiarzy, gdyż w kapelusze, zwane pukao, ubierali swoje posągi. Javier może i nie rzuca się na każdego napotkanego osobnika, żeby zerwać mu nakrycie głowy, ale bardzo je lubi. I często je nosi, w najróżniejszych odmianach, łącznie ze swoją ulubioną czapką kapitańską.

Skoro jesteśmy już przy ubiorze, to można jeszcze wspomnieć, że podobnie jak wyspiarze na Rapa Nui, Javier pała żądzą ubrań i świecidełek odrobinę bardziej, niż powinien. Często więc można go spotkać w płaszczach, kapitańskich surdutach i innych tego typu rzeczach, które raczej wyglądają jak zerwany z kogoś łup, niż jak strój, który ktoś nosi na co dzień. Ale cóż, wychował się na wyspie, na której do szczęścia nie były potrzebne ubrania, tak więc gdy tylko poznał dotyk delikatnych tkanin, ćwiekowanych kamizel czy też butów z cielęcej skóry – cóż, rozsmakował się w tym, często strojąc się jak fircyk. Na co dzień jednak stara się nie zwracać na siebie aż tak dużej uwagi – zwykle nosi koszule lub czarny, kapitański płaszcz, a do tego wygodne spodnie, wysokie do kolan buty i oczywiście niezastąpioną czapkę.
Jest jeszcze cała masa szczegółów, które w jakiś sposób wpływają na wygląd chłopaka – na przykład czujne, uważne oczy, które jeśli miałyby zostać porównane kolorystycznie do czegoś związanego z Wyspą Wielkanocną, to byłby to zimny błękit Pacyfiku. W ogóle jeśli chodzi o rzeczy w wyglądzie Javiera, które przywodzą na myśl jego rodzinną wyspę, to na pewno trzeba do nich zaliczyć reimiro, małą, drewnianą ozdobę, którą nosi na łańcuszku, a która znajduje się we fladze Rapa Nui. Oprócz tego można dodać jeszcze kilka blizn, pamiątek po szczególnie przykrych wydarzeniach, i plemiennych tatuaży w piśmie rongorongo, otaczających jego lewe i prawe ramię. Ostatnią wartą wspomnienia rzeczą jest kolczyk, a czasem nawet kilka, które nosi w uszach na pamiątkę swojego domniemanego pokrewieństwa z hanau epe, legendarnymi władcami Rapa Nui, zwanych „długouchymi”.

Jeśli spojrzeć na mapę świata, na pierwszy rzut oka czegoś takiego jak Wyspa Wielkanocna w ogóle nie widać. Poza tym jest bardzo oddalona od… cóż, od całego świata. Żeby dostać się na przykład do Chile, do którego wyspa należy, trzeba by było przepłynąć aż 3600 km. Tak więc izolacja i samotność to główne czynniki, które wpłynęły na kształtowanie charakteru Javiera.

Zacznijmy od tego pierwszego. Z dala od ludzi i od cywilizacji nie musiał liczyć się z nikim ani niczym – ani z konwenansami, ani z normami społecznymi – tak więc wyrósł na osobnika, którego można by nazwać lekko aspołecznym. Nie potrafi się bowiem podporządkować jakimkolwiek zasadom życia w społeczeństwie. W ogóle podporządkowywanie się jest dla niego czynnością, która zwykle przynosi mu dużo trudu i powoduje raczej niechęć – ma bowiem naturę rebelianta i najchętniej zbuntowałby się przeciwko wszystkiemu, co też zresztą często robi, zupełnie olewając moralność i etykę. To taki wolny duch, który robi to, co chce, nie bardzo licząc się z innymi. Nie przejawia raczej czegoś takiego jak odpowiedzialność albo troska za innych, czasem zdawać by się nawet mogło, że ktoś taki jak drugi człowiek w ogóle go nie obchodzi. Zaufanie, czułość, jakieś głębsze więzi międzyludzkie? Mocno wątpliwe. Nie spotkał się z czymś takim, nie jest do tego przyzwyczajony, po prostu… nie. Jeśli już wchodzi z kimś w jakąś relację, to albo jest ona stosunkowo normalna, albo obojętna, czysto służbowa, nastawiona na jakiś cel bądź korzyść, albo dziwna, pokręcona, toksyczna. Nieobce są mu bowiem takie pojęcia jak ciekawość albo żądza (najczęściej bogactw i świecidełek), a obie te rzeczy są w stanie doprowadzić do naprawdę ciekawych sytuacji. Nie ma raczej oporów przed wykorzystywaniem ludzi, a to przez brak poczucia winy, a może i nawet sumienia. Pewnie w jakimś stopniu można by go nazwać socjopatą, ale bez przesady. Chociaż gdyby wspomnieć jeszcze o jego domniemanym kanibalizmie, to… cóż…

Jest bardzo związany ze swoją wyspą, swoim dziedzictwem. Uważa bowiem, że pochodzi od legendarnego wodza Hotu Matui, pierwszego władcy Rapa Nui, który miał tam przypłynąć z mitycznej Hawaiki. Wydaje się to głupie? Dla niego wcale. Historia Wyspy Wielkanocnej owiana jest tajemnicą, badacze często kłócą się co do poszczególnych wydarzeń, część z nich w ogóle nie jest potwierdzona ani wiadoma, niektórzy doszukują się tam nawet kosmitów czy cywilizacji Atlantydy… nic więc dziwnego, że Javier nie pamięta dużej części swojej przeszłości, wszystko mu się miesza, a pamięć płata mu figle. Nieraz ma problemy ze swoim własnym umysłem, który przez te wszystkie nieścisłości i różne wersje po prostu się trochę… rozregulował. Żeby jakoś uporządkować ten bałagan w swojej głowie, stworzył właśnie tę ładną teorię o swoim arystokratycznym pochodzeniu i mocno się jej trzyma.

Bo w końcu nie bez powodu Wyspę Wielkanocną nazywano także te pito o te henua, co oznacza ni mniej, ni więcej tylko pępek świata. Można powiedzieć, że Javier uważa się za taki. Przez całe życie skoncentrowany na sobie, nie dbający o innych ludzi, uważający się za kogoś specjalnego… tak, to mogłoby być męczące, gdyby nie to, że zwykle jest cicho. Jednocześnie zdaje sobie jednak doskonale sprawę z tego, że nic nie znaczy w całym wielkim świecie i że nikogo nie obchodzi. Oprócz jednej osoby, swojego protektora, ale o tym później.

Gdy już się odzywa, to wbrew pozorom wcale nie jest aż tak nieznośny. Mimo przeważających wad jest całkiem inteligentny, ma też poczucie humoru, zwykle objawiające się w postaci ironii. To nie jest tak, że jest złą osobą, bo tak sobie wymyślił – to raczej wina jego dzieciństwa (jak zwykle), izolacji, samotności, trudnych warunków, problemów ze zdrowiem. Zresztą, nie można się tak zapędzać z nazywaniem go złą osobą, ma też kilka dobrych cech. Na przykład, chociaż to akurat do cech charakteru się nie zalicza, ma bardzo zręczne dłonie i lubi zajmować się rękodziełem, zwłaszcza rzeźbieniem charakterystycznych dla Wyspy Wielkanocnej figurek. Można powiedzieć, że to go uspokaja.

Jak każdy wyspiarz posiada też te kilka charakterystycznych dla nich cech – pracowitość, upór i pewną radość z życia, nawet jeśli ta radość objawia się wbijaniem sztyletów w plecy swoim wrogom.

Cytat :

„Rzeźbione z wulkanicznej skały moai to jedna z największych niewyjaśnionych dotąd zagadek na ziemi. Nie wiadomo dokładnie, kiedy je wniesiono i nie ma pewności, jaką funkcję pełniły. Nie jest też jasne, jaki kataklizm nawiedził wyspę przed przybyciem pierwszych Europejczyków. I dlaczego mieszkańcy przestali czcić moai i w końcu je obalili (w 1868 roku na wyspie nie stał już żaden posąg, te dziś stojące zostały odrestaurowane w XX wieku). Tajemnicą jest także to, w jaki sposób ważące do 75 ton kolosy transportowano z jednego krańca wyspy na drugi.”

Dla MG

Spoiler:

Krótki słowniczek języka rapanujskiego

Spoiler: